Dominee Garbrich Baalbergen: ‘Af en toe flink aan de boom schudden’
Bennekom – Als predikant ben je getuige van veel kruispunten in een mensenleven. ,,Ik merk dat veel mensen, ook als ze afstand hebben genomen van de kerk, bij ziekte en gemis sterk ervaren dat het Evangelie troost biedt. De kerk en geloof is een hartversterker in moeilijke tijden.” Dominee Garbrich Baalbergen vertelt in dit artikel over zijn zoek naar zingeving, favoriete bijbeltekst en haalt ook nog even een slogan van een Amerikaanse president aan.
Dankbaar
Garbrich is in 1968 geboren in Hengelo oftewel een “Tukker van geboorte”. Vanwege het werk van zijn vader verhuisde het gezin Baalbergen naar de Bollenstreek. “Met mijn directe manier van communiceren krijg ik vaak te horen dat ik een echte Randstedeling ben. Dat is soms even wennen voor anderen.” Komend uit een gelovig nest ging hij naar een protestants christelijke school en sportte op zaterdag bij de lokale voetbalclub. ,,Het geloof speelde in ons gezin een heel positieve rol. Ik kijk er in dankbaarheid op terug.”
Zingeving
Na de middelbare school heeft Garbrich getwijfeld over de studie psychologie. Het verlangen om meer met ‘het geloof’ bezig te zijn met leeftijdsgenoten, bracht hem in het theaterteam van Youth for Christ. ,,Ik had zoveel vragen over het geloof, met name over zingeving. Ik kreeg antwoorden maar ook nieuwe vragen.” De wens om meer verdieping gaf hem het laatste duwtje om theologie te gaan studeren aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. ,,Dat heb ik met veel plezier gedaan hoewel het zeker niet makkelijk was. Regelmatig is flink aan de boom geschud. Het heeft me overigens niet tot diepe geloofscrises gebracht. Het bracht me wel het besef dat geloven het vinden van antwoorden is maar óók het blijven zoeken naar antwoorden.” Hoewel hij het predikantschap niet direct als een volgende stap in zijn carrière (loopbaan) zag, gaf het stagelopen in een kerk meer inzicht in het werk van een dominee en de kracht van een kerkgemeenschap. ,,Een geloofsgemeenschap bestaat uit unieke individuen van hoger- en lageropgeleiden, kinderen, senioren en alles daartussen. Sommigen zitten elke zondag trouw in de kerk, anderen bezoeken sporadisch een kerkdienst, de een heeft een diep geloof, de ander is meer zoekende. De kerk is heel rijk in zijn veelkleurigheid en veelvormigheid.”
Je loopt met iemand een stukje op maar weet dat er altijd een derde naast loopt.
Rol in samenleving
In januari is Garbrich 29 jaar predikant waarvan de laatste vier jaar bij de Brinkstraatkerk. Hij moet constateren dat de plek van de kerk in de samenleving aanzienlijk kleiner is geworden. ,,Voor een groot deel (ik zie namelijk ook ‘voordelen’) betreur ik dat. Wij hebben als kerk iets geweldigs in huis en kunnen veel voor elkaar betekenen.” Binnen een warme gemeenschap kunnen we mensen die eenzaamheid ervaren opvangen. De kerk biedt een zinvol kader voor mensen die worstelen met zingevingsvragen. Wanneer men geen uitdrukking kan geven aan wat er echt in hun leven omgaat, heeft de kerk oeroude papieren om daarmee om te gaan.”
De Brinkstraatkerk is een fijne kerk om in te werken, zowel letterlijk als figuurlijk. ,,Ik denk dat God ons ruimte geeft, ook in de weg die wij als kerk gaan.” Een voorbeeld: ,,De manier waarop het geloof beoefend wordt in Zambia is bijvoorbeeld anders, maar het is minstens zo rijk als hier. Denk niet te klein over God en de manier waarop Hij wereldwijd werkt. Het relativeert mijn eigen manier van geloven. Ik weet direct dat ik een gewone protestantse jongen ben, gevormd door eigen taal en cultuur. Misschien fysiek niet zo swingend maar wel met een vast geloof.”
Belijden, vieren en beleven
Ambitie vindt de predikant en theoloog een moeilijk woord. ,,Het suggereert een doelstelling die we binnen de kerk en met geloof kunnen bereiken. Dat is echter niet zo. Je blijft onderweg, je blijft verlangen naar meer verdieping en verbinding.” Na een beetje aandringen: ,,Ik ben graag predikant van een vitale en aantrekkelijke gemeente, waar zowel jong als oud zich thuisvoelt. Waar mensen op een vrolijke en verdiepende hun geloof belijden, vieren en beleven.” Aan de reden waarom hij predikant is geworden wordt hij herinnerd wanneer hij mensen uit alle generaties uit volle borst mee ziet zingen. ,,Dan waait de Geest. Dat is prachtig.” De deuren van de kerk staan wijd open voor de jongere generatie, maar ,,In mijn optiek leeft zij veel van event naar event, van de ene grootse gebeurtenis naar de andere. Het geloof geef je door de week handen en voeten en op zondag kom je samen in de kerk. Dat op zichzelf groots, maar in een ander opzicht.” Garbrich verwijst naar de slogan van de Amerikaanse president J.F. Kennedy die luidde ‘Ask not what your country can do for you – ask what you can do for your country’. Hij refereert daarbij aan de klussendag van World Servants Zambia. ,,Ik hoorde van verschillende jongeren dat ze niet wisten dat er zoveel leuke ouderen in de Bennekomse kerk zaten. Tijdens het schoonmaken van de dakgoten en schoffelen van de tuin zijn mooie gesprekken ontstaan. Verbinding maken met mensen die je opa en oma konden zijn. De kerk heeft ook iets van het verenigingsleven in zich. Je komt elkaar tegen bij de supermarkt, voetbal- en korfbalclub, of fanfare. In deze verwarrende tijd is het fijn om ergens bij te horen en welkom te zijn. Dat geldt ook voor de jongere generatie.”
Emmaüsgangers
Gevraagd naar de favoriete bijbeltekst dan rolt er direct ‘de Emmaüsgangers’ over zijn lippen: ,,Het staat symbool voor een deel van mijn leven, Je loopt met iemand een stukje op maar weet dat er altijd een derde naast loopt. Het is belangrijk om te weten dat wanneer ik uit het plaatje verdwijn, God blijft meelopen. Dat is toch wel een ‘Leitmotiv’ in mijn pastor-zijn.” Momenteel wordt druk gezocht naar een nieuwe predikant voor de Brinkstraatkerk. Jacqueline Dam vervult tijdelijk die rol. ,,Ik kijk uit om weer samen te werken in teamverband. Voor de gehele gemeente zou het goed zijn als er weer een vaste collega komt. Misschien wel met kwaliteiten die ik in mindere mate bezit. Ik zie hem of haar als een aanvulling, ik kijk ernaar uit.”
Tekst: Diana Kervel – Fotografie: Esther van Steenbergen